24 października – Dzień Walki z Otyłością
Otyłość to jedna z chorób cywilizacyjnych XXI wieku, która dotyka miliony ludzi na całym świecie niezależnie od wieku i płci. Według Światowej Organizacji Zdrowia jest ona powodem śmierci nawet 2.6 miliona osób rocznie. Świętowany 24 października Światowy Dzień Walki z Otyłością ma na celu zwrócenie uwagi na negatywne konsekwencje nadwagi oraz propagowanie zdrowych nawyków żywieniowych, mających kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania człowieka zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej.
Choroba naszych czasów
Choć czynników mających wpływ na rosnącą częstotliwość występowania nadwagi jest wiele, to podstawowym powodem nadmiernej masy ciała nadal pozostaje zwiększone spożycie wysokokalorycznej i przetworzonej żywności przy jednoczesnym braku aktywności fizycznej. Walce z otyłością nie sprzyja charakter naszych czasów, przejawiający się w szybkim tempie życia i jego konsumpcyjnym charakterze. Dodajmy do tego niedawny lockdown, który nie tylko zestresował społeczeństwo, ale też uziemił miliony ludzi, ograniczając lub zupełnie pozbawiając ich codziennej porcji nawet lekkiej aktywności fizycznej. Złe nawyki żywieniowe nie są przy tym udziałem pojedynczych jednostek, a całych społeczeństw – co więcej przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Program walki z otyłością w dużej mierze skupia się na nadwadze najmłodszych. Badania pokazują bowiem, że znaczny odsetek dzieci z nadmierną masą ciała, pozostanie otyłych także po osiągnięciu dorosłości i będzie borykać się z chorobami obniżającymi ich jakość i długość życia. Problem ten trudno wyeliminować, ponieważ dziecięce nawyki czerpane są bezpośrednio od niedbających o dietę i prowadzących siedzący tryb życia dorosłych. Walka z otyłością u dzieci jest więc tak naprawdę batalią o zdrowsze życie przyszłych pokoleń.
Problem dużej wagi
Badania WHO pokazują, że społeczeństwo tyje w zatrważającym tempie. Sprzyja temu szereg zmian środowiskowych i społecznych, mających wpływ także na wzorce odżywiania. Popularność fast foodów i siedzący tryb życia to prosta droga do otyłości. Skutki kombinacji tych dwóch czynników prowadzą do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Wśród nich wyróżniamy:
- Choroby układu krążenia;
- Choroby układu mięśniowo-szkieletowego;
- Nowotwory;
- Cukrzycę, insulinooporność, nadciśnienie i miażdżycę;
- Problemy z oddychaniem, bezdech senny;
Ale te i pokrewne dolegliwości to tylko mały procent krzywd, którą może powodować otyłość. Choroba ta w znaczący sposób wpływa na psychikę i pogarsza jakość życia na płaszczyźnie psychospołecznej. Osoby otyłe często narażone są na negatywny osąd – zgodnie z panującymi stereotypami postrzegane są bowiem jako jednostki leniwe i mało ambitne. Ta krzywdząca opinia razem z niezadowoleniem ze swojej wagi może prowadzić do obniżonego nastroju i depresji. Najboleśniej przeżywają to dzieci i młodzież, gdyż to one częściej narażone są na ostracyzm ze strony rówieśników, mogą być również gnębione czy wyśmiewane, co ma bezpośredni wpływ na ich zdrowie psychiczne i właściwe postrzeganie samego siebie. Walka z otyłością u dzieci jest też więc ważna z psychologicznego punktu widzenia, gdyż może zapobiec negatywnej samoocenie i uchronić najmłodszych przed dalszymi zaburzeniami odżywiania.
Sposoby walki z otyłością
Walka z nadwagą to długotrwały i złożony proces. Jego podstawą powinna być rzetelna edukacja w zakresie zdrowego żywienia i dobrych nawyków niezbędnych do utrzymania prawidłowej masy ciała. Właśnie w tym celu ustanowiono Światowy Dzień walki z Otyłością, mający na celu propagowanie właściwego podejścia do odżywiania oraz nagłaśnianie problemów zdrowotnych, do których prowadzi nadwaga i otyłość. Ta i inne inicjatywy przypominają o tym, że zarówno w dążeniu, jak i utrzymaniu prawidłowej masy ciała niezbędny jest szereg wielu istotnych czynników. Aby poprawić stan swojego zdrowia i zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób wywoływanych otyłością, należy dążyć do utrzymywania mieszczącego się w normie wskaźnika BMI. Kluczem do sukcesu pozostają oczywiście dwa podstawowe czynniki, jakimi są dieta oraz aktywność fizyczna. Dobrze, jeśli walka z kilogramami nie jest jednorazowym wyczynem, a zmienia się w szereg codziennych nawyków, mających zapewnić zdrowie i doskonałe samopoczucie. Do najskuteczniejszych sposobów walki z otyłością należy spożywanie odpowiedniej liczby kalorii, unikanie przetworzonej żywności bogatej w cukry i tłuszcze i regularna, ale dopasowana do swoich możliwości aktywność fizyczna. Ważne przy tym, by zdrowe nawyki stały się częścią codziennego życia i były praktykowane przez całe rodziny.
Zdrowie pod kontrolą
Problem nadprogramowych kilogramów nie jest sprawą prostą i nie każdy jest w stanie poradzić sobie z nim samodzielnie. Z pomocą przychodzą programy walki z otyłością i działający w nich specjaliści. W walce ze zbędnymi kilogramami warto zwrócić się do dietetyków, którzy pomogą w ustaleniu najlepszej diety i trenerów doradzających odpowiednią aktywność sportową. Czasami nadwaga i otyłość to skutek zajadania emocji i nieumiejętności radzenia sobie z sytuacjami stresowymi. Tu pomocy należy szukać u specjalistów zdrowia psychicznego np. u terapeutów z centrum SUPER-ego lub psychodietetyków edukujących w zakresie racjonalnych postaw zdrowotnych i żywieniowych. Na pomoc mogą liczyć wszyscy, niezależnie od wieku i płci. Walka z otyłością jest bowiem walką nie tylko o zdrowie obecnych, ale też przyszłych pokoleń.