Czy moje dziecko dobrze się rozwija? Jak dokonać oceny rozwoju dziecka
Czy wiesz w jaki sposób powinien przebiegać rozwój dziecka w pierwszych etapach życia? Czy potrafisz rozpoznać czy dziecko rozwija się prawidłowo? Kiedy powinieneś zareagować i zwrócić o pomoc do specjalisty? Przeczytaj ten artykuł i poznaj odpowiedzi na te pytania.
Co wpływa na rozwój dziecka?
Na rozwój dziecka wpływają przede wszystkim rodzice, sposób wychowania, czynniki społeczne, edukacja oraz wpływ towarzystwa. Więcej o tym, co wpływa na rozwój dziecka (zarówno psychiczny, jak i emocjonalny) przeczytasz tutaj. Zauważ, że pierwszy rok życia dziecka to przede wszystkim niezwykle szybki wzrost i zdobywanie nowych umiejętności. W SUPER-ego często słyszymy pytania o etapy rozwoju dziecka i o to czy maluch na pewno rozwija się prawidłowo. Niektórych martwi, że ich pociecha jeszcze nie zaczęła mówić czy np. nie przekręciła się samodzielnie na brzuszek. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie i nie ma bezwzględnych norm, które określałyby dokładnie jak szybko powinny rozwijać się dzieci. Oczywiście niektóre zdolności dzieci powinny nabyć w pewnym przedziale czasowym (jednak opanowywanie nowych umiejętności może niektórym maluszkom zająć nawet kilka miesięcy, a to też jest w porządku i nie wskazuje na zaburzenia rozwoju dziecka). Dopiero jeśli rodzic zauważa znaczne opóźnienia, to w takiej sytuacji pomóc i doradzić może pediatra lub psycholog dziecięcy.
Skala rozwoju dziecka
Rozwój psychofizyczny dziecka możesz ocenić przez pryzmat opanowywania przez malucha konkretnych zdolności. Przez niektórych specjalistów umiejętności te nazywa się kamieniami milowymi. Dotyczą one poniższych kategorii rozwoju:
- poznawczy (przetwarzanie informacji, rozpoznawanie przedmiotów, osób, rozwiązywanie trudności, poznawanie świata);
- motoryczny (rysowanie, chodzenie, raczkowanie itp.);
- komunikacyjny (m.in. gesty, gaworzenie, uśmiech, mowa, naśladowanie);
- oraz rozwój umiejętności społecznych dziecka.
Jako rodzic dobrze, abyś zdawał sobie sprawę, że wiele cech możesz rozwinąć u dziecka poprzez zabawę. W odpowiedzi na pytanie jaki jest prawidłowy rozwój psychofizyczny dziecka, przychodzi właśnie osiąganie poszczególnych umiejętności przez malucha. Jeżeli Twoje dziecko jest w stanie opanować kolejne kamienie milowe na skali rozwoju dziecka to znak, że funkcjonuje prawidłowo. Skale rozwojowe składają się z wielu zadań, których wykonanie świadczy o określonych możliwościach dziecka w różnych latach jego życia. Oczywiście stopień trudności poszczególnych skal będzie rósł wraz z wiekiem. A jeśli jesteś ciekaw w jaki sposób przebiega rozwój psychiczny nastolatków czy dzieci w wieku szkolnym, koniecznie zajrzyj tutaj. W SUPER-ego zajmujemy się diagnostyką psychologiczną dzieci w różnym wieku. Pomagamy też rodzicom lepiej zrozumieć swoje dzieci podczas konsultacji psychologicznych.
Jakie są zaburzenia rozwoju dziecka?
Na zaburzenia w prawidłowym rozwoju dziecka mogą mieć traumatyczne przeżycia. U malucha mogą także występować całościowe zaburzenia rozwojowe. Zalicza się do nich m.in. autyzm wczesnodziecięcy czy zespół Aspergera. Może też pojawić się problem tzw. mowy opóźnionej, która czasem świadczy m.in. o zaburzeniach słuchu, niedorozwoju umysłowym, ale też z lękiem i niepewnością. Czasami dzieci odmawiają też mówienia w wyniku zaburzeń o podłożu emocjonalnym. Wówczas często ma miejsce sytuacja, że maluch odzywa się wyłącznie, gdy przebywa w towarzystwie bardzo bliskich osób z rodziny. Oprócz powyższych, występuje także jąkanie oraz zaburzenia artykulacji (seplenienie, zbyt szybkie mówienie, nieprawidłowy dobór tonów i ich wysokość.) Do dość częstych chorób, jeśli chodzi o zaburzenia rozwoju dziecka można także zaliczyć ADHD czyli nadpobudliwość psychoruchową. Objawia się słabą koncentracją i nadmiernymi reakcjami emocjonalnymi na różne bodźce. Zaburzenia mogą być także skutkiem wad genetycznych lub fizjologicznych. Jeśli nieprawidłowości w rozwoju spowodowane zostały niedostateczną lub nieodpowiednią opieką środowiska i dysfunkcjami emocjonalnymi, to wymagają leczenia psychologicznego.