Kim jest narcyz? Jak rozpoznać osobę z osobowością narcystyczną? Definicja i objawy
Kim jest narcyz? Na czym dokładnie polega to zaburzenie osobowości? Dowiedz się, czym jest narcyzm i jakie są cechy charakterystyczne dla narcystycznego zaburzenia osobowości. Czy związek z narcyzem jest możliwy?
Narcyz – co musisz o nim wiedzieć?
Określenie narcyz pochodzi z mitologii greckiej. Termin narcyzm wywodzi się z mitu o pięknym młodzieńcu, który wprawiał w zachwyt płeć przeciwną. Odrzucał jednak miłość (np. nimfy Echo), ponieważ był niezwykle wybredny, a przy tym dumny i arogancki. Afrodyta skazała go na zakochanie się we własnym odbiciu. Dziś mówi się, że osobowość narcystyczna jest ukierunkowana mocno na samego siebie, a cechy narcystyczne mogą się rozwijać już w dzieciństwie (zarówno wówczas, gdy dziecko jest za bardzo komplementowane i rozpieszczane oraz mało się od niego wymaga, jak i wtedy, gdy jest lekceważone i ciągle krytykowane). Warto też mieć świadomość, że sformułowanie osobowość narcystyczna jest bardziej popularne (lub historyczne), ale nie naukowe.
Narcyzm – co to?
Narcyzm to cecha osobowościowa, która wyolbrzymia ważność własnej osoby i nazbyt mocno nadaje znaczenie własnym umiejętnościom. Freud w 1910 roku po raz pierwszy użył terminu narcyzm. Definicja odnosiła się wówczas do osób, które potrafią kochać tylko siebie lub kogoś, kogo kiedyś traktowały jako część swojej osoby. Narcyzm (zaburzenie osobowości) odnosi się do ludzi, którzy wierzą, że są wybitnie obdarzeni talentami, nie przyjmują do siebie żadnej krytyki i czasem postępują wręcz bezlitośnie wobec bliskich osób.
Narcystyczne zaburzenie osobowości – charakterystyka
Narcyzm charakteryzuje się brakiem poczucia własnej wartości oraz nadwrażliwością na wszelką krytykę. Jak poznać, że ktoś jest narcyzem? U osoby z tym zaburzeniem można często zauważyć samouwielbienie oraz przesadną pewność siebie, rekompensującą niską samoocenę, którą odznacza się narcyz. Cechy towarzyszące takiej osobie to m.in.:
- wyolbrzymianie swoich talentów (często mimo braku wybitnych osiągnięć);
- chęć bycia lepiej traktowanym od innych i bycia podziwianym czy komplementowanym;
- zazdrość wobec innych i/lub przekonanie o tym, że to inni są zazdrośni;
- aroganckie, wyniosłe zachowanie i traktowanie ludzi z góry;
- wyobrażenia o wielkim sukcesie i doskonałości;
- wykorzystywanie innych ludzi, aby osiągać osobiste zamierzenia;
- brak empatii, niechętne utożsamianie się z sytuacją, w której znajdują się inni.
Narcyz ma również tendencje do manipulacji emocjonalnej i zalicza się do jednego z 10 typów toksycznych ludzi.
Zachowania narcyza często doprowadzają do napięć w relacjach. Narcyz ma dodatkowo tendencje do izolowania się z powodu braku odpowiednich zdolności do nawiązywania więzi, a także budowania zdrowych związków. W konsekwencji dochodzi do wielu spięć, konfliktów i trudnych sytuacji, w których potrzebny jest sprawdzony psycholog. W Superego podczas terapii zidentyfikujemy i nazwiemy główny problem, a następnie zaproponujemy skuteczne metody i narzędzia do jego rozwiązania.
Narcyzm – objawy
Objawy narcyzmu to przede wszystkim:
- poczucie, że wszystko mi się należy,
- przeświadczenie o byciu lepszym od innych,
- przesadne skupienie na sobie,
- ignorowanie uczuć i potrzeb innych ludzi,
- branie krytyki i uwag innych mocno do siebie,
- obwinianie otoczenia za swoje niepowodzenia,
Jak zachowuje się narcyz? Często odnosi się do innych w bardzo nieprzyjemny sposób. Poniża drugą osobę, ubliża jej i jest arogancki. Wiele osób zastanawia się także czy udany związek i relacja romantyczna z osobą cierpiącą na narcystyczne zaburzenie osobowości jest w ogóle możliwa.
Jak zachowuje się osoba narcystyczna w związku?
Narcyz w związku:
- jest przekonany, że robi dobrze, mimo że zachowuje się często w sposób nieakceptowalny społecznie,
- rani swojego partnera lub partnerkę (często poprzez niewierność),
- obwinia wszystkich dookoła, nie widząc żadnej winy w sobie,
- uchodzi za dżentelmena, stara się być uwodzicielski i manipuluje innymi dla swoich korzyści.
Związek z osobą, która cierpi na narcystyczne zaburzenie osobowości, jest możliwy. Wymaga jednak wiele trudu i pracy. Partner czy partnerka samodzielnie nie zdoła pomóc narcyzowi. Konieczna jest profesjonalna pomoc psychologiczna z zewnątrz. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pomoc, której potrzebujesz.