Dziecko a konflikty z rodzeństwem
Z jakiego powodu najczęściej powstają kłótnie dzieci? W tym wpisie podpowiadamy jak rozwiązywać konflikty między rodzeństwem. Dowiedz się jak im zapobiegać i co możesz zrobić, gdy sytuacja posunie się za daleko. Czy wiesz kiedy stanowczo interweniować, a kiedy raczej powinieneś pozostawić dzieciom własną przestrzeń?
Konflikt między rodzeństwem – dlaczego się pojawia?
Wiele zależy oczywiście od tego, jak duża jest różnica wieku między dziećmi, jednak posiadanie rodzeństwa ma zawsze dużo plusów. Do zalet należy chociażby możliwość wspólnej zabawy, powierzania sekretów, dawania sobie wsparcia, a czasem i zawiązywania tajnej koalicji przeciwko rodzicom, która leży we wspólnym interesie rodzeństwa. Niestety posiadanie brata czy siostry to nie tylko wspaniałe chwile. Często w życiu dzieci pojawiają się mniejsze lub większe konflikty, co jest całkowicie naturalne. Kłóci się ze sobą nie tylko młodsze rodzeństwo. Wbrew powszechnym opiniom, temat zagorzałych sprzeczek zna też aż nazbyt dobrze starsze rodzeństwo. Dlaczego tak się dzieje?
Konflikt w rodzeństwie pojawia się z bardzo różnych przyczyn, np. zabierania sobie lub niszczenia zabawek, niechęci do podzielenia się czymś czy robienia sobie na złość. Jest to naturalne, jednak jako rodzic musisz wiedzieć, jak na to reagować i w jaki sposób możesz złagodzić sprzeczki między maluchami.
Czy konflikt z rodzeństwem może przynieść coś dobrego?
W Centrum Psychoterapii SUPER-ego często tłumaczymy rodzicom najmłodszych pacjentów, że niektóre problemy z rodzeństwem nie zawsze są groźne. Czasem mogą one nawet mieć bardzo dobry wpływ na dzieci. Pozwalają im np. wyciągać wnioski i uczy radzić sobie z wieloma, niekoniecznie przyjemnymi emocjami. Ogólnie rzecz biorąc, posiadanie rodzeństwa, które człowiek docenia często dopiero z upływem lat, to niezwykle ważne źródło nauki funkcjonowania w społeczeństwie.
Konflikt z siostrą może więc m.in. nauczyć dziecko jak:
- bronić własnych interesów,
- przedstawić swoją argumentację i punkt widzenia,
- prowadzić negocjacje,
- otwarcie mówić o swoich emocjach i uczuciach,
- potrafić pójść na ustępstwa,
- zgodzić się na kompromis (zamiast np. jeszcze bardziej zaogniać konflikt z bratem).
Kiedy trzeba interweniować i jak to robić?
Gdy drobne sprzeczki przeradzają się w głośne awantury, gdy dochodzi do bójek, rękoczynów czy niszczenia ze złości różnych przedmiotów, musisz interweniować i rozdzielić dzieci. Więcej na temat konfliktów z rodzeństwem przeczytasz w tym artykule.
Pamiętaj, aby samemu nie reagować nerwowo, ponieważ to tylko niepotrzebnie zaogni konflikt między rodzeństwem. Lepiej postawić na opanowanie, dlatego zanim cokolwiek zrobisz weź głęboki wdech i spróbuj się trochę uspokoić. Dopiero z takim nastawieniem zacznij rozwiązywać konflikt. Poniżej znajdziesz kilka ważnych zasad, o których dobrze jest pamiętać.
- Nie wysyłaj sprzecznych komunikatów. Jeżeli mówisz, że nie można bić, a potem postanawiasz ukarać dzieci klapsem za to, że zrobiły awanturę, to zaprzeczasz samemu sobie.
- Nie faworyzuj młodszego dziecka. Nie mów do starszego, aby ustąpiło, bo jest mądrzejsze. Będzie czuło się poszkodowane, a młodsze dziecko to wykorzysta, bo uzna, że skoro jest najmłodszy w rodzinie, to wszystko mu wolno.
- Zabierz na jakiś czas przedmiot sporu. Jeżeli rodzeństwo znów pokłóciło się o jakąś zabawkę, po prostu im ją zabierz i oddaj kiedy się pogodzą i przeproszą nawzajem.
- Sprawdź, czego Twoje dzieci najbardziej potrzebują. Może chcą przytulenia, rozmowy, a może trzeba dać im chwile ochłonąć?
- Nigdy nie wchodź w rolę sędziego. Bądź mediatorem. Nie próbuj dochodzić szczegółów walki i tego, jak dokładnie do niej doszło, kto zaczął i dlaczego. Skup się raczej na chwili obecnej. Twoim celem jest przerwanie kłótni i złagodzenie konfliktu, a nie szukanie winnych.
- Motywuj swoje pociechy do szukania rozwiązań, które nie wymagają bójek, krzyków i nieprzyjemnych sytuacji w domu. Wytłumacz czym jest kompromis, mediacja, argument czy negocjacja i naucz dzieci posługiwać się tymi pojęciami w praktyce, poprzez ich codzienne zachowanie.
Jeżeli wszystkie sposoby zawiodą, a między rodzeństwem ciągle dochodzi do poważnych bójek, pomóc może dobry psycholog dziecięcy.