Wizyta u psychologa dziecięcego – jak wygląda w praktyce?
Spotkanie z psychologiem bywa stresujące, szczególnie jeśli sprawa dotyczy naszych dzieci. Jest to zupełnie naturalne, bo przecież każdy z nas boi się tego, co nieznane. Niezależnie czy sami dostrzegamy problem jako rodzice, czy też sugestia pochodzi od innych np. rodziny, opiekunów czy nauczycieli, warto zasięgnąć wsparcia specjalisty.
Kiedy dziecko potrzebuje psychologa? Od jakiego wieku warto się zgłaszać? Nie ma tutaj limitów, co oznacza, że na wizyty do psychologa dziecięcego przychodzą już rodzice z kilkumiesięcznymi dziećmi. Wszystko, co niepokoi opiekuna, odbiega od typowych zachowań dzieci w podobnym wieku, warto skonsultować. Nie oznacza, to oczywiście, że od razu będzie to objaw jakiegoś zaburzenia, część dzieci rozwija się nietypowo, czy zdecydowanie szybciej niż ich rówieśnicy. Taka konsultacja pozwoli lepiej zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby oraz da możliwość lepszego wspierania jego rozwoju.
Rodzice zastanawiają się jednak nie tylko kiedy dziecko potrzebuje psychologa i od jakiego wieku dzieci mogą korzystać z takiej pomocy, ale też mają obawy co do tego, jaki będzie przebieg spotkania, jak się do niego przygotować, o co pyta psycholog dziecięcy. W niniejszym artykule rozwiewamy strach przed nieznanym. Jakie pytania zadaje psycholog dziecku? Jak wygląda wizyta u psychologa dziecięcego? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.
Pierwsze spotkanie
Na pierwsze spotkanie u psychologa zapraszamy tylko rodziców lub opiekunów, bez dziecka. Jak wygląda wizyta? O co pyta psycholog dziecięcy? Specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad – pyta o powód konsultacji, zdrowie dziecka, zauważone trudności. W przypadku przedszkolaków i dzieci szkolnych pytania mogą sięga
zarówno przebiegu ciąży, porodu jak i zachowań we wczesnym dzieciństwie (np. jakości i ilości snu, spożywania pokarmów, zabaw). Ze względu na zakres pytań, bazujących na trudnościach lub deficytach dziecka, nie może być ono obecne na spotkaniu. Podczas pierwszego kontaktu psycholog stwarza możliwość i przestrzeń do swobodnej rozmowy na temat dziecka, jego trudności, ale także mocnych stron, zainteresowań i relacji z rówieśnikami.
Na spotkanie warto przygotować posiadaną dokumentację dziecka: książeczkę zdrowia, notatki od nauczycieli, opinie specjalistyczne. Psycholog może poprosić o wypełnienie dodatkowych ankiet dotyczących rozwoju dziecka (w zależności od zgłaszanego problemu).Pierwsza wizyta trwa 50 minut, w jej trakcie psycholog:
-
przeprowadza wywiad;
-
wyznaczy liczbę kolejnych spotkań diagnostycznych lub konsultacyjnych;
-
dobierze kluczowe narzędzia diagnostyczne;
-
podpowie w jaki sposób przygotować dziecko na wizyty w gabinecie psychologicznym;
-
przedstawi informacje organizacyjne (np. sposoby odwoływania wizyt).
W przypadku potrzeby uzyskania pisemnej opinii psychologicznej, rodzic zgłasza ją na tym spotkaniu.
Spotkania z dzieckiem
Kolejnym krokiem są spotkania z dzieckiem. Jak wygląda wizyta? W zależności od wieku i sytuacji problemowej, konieczne są 2-3 spotkania, podczas których psycholog nawiązuje przyjazną relację z dzieckiem, dokonuje obserwacji, oraz dobiera testy diagnostyczne. Spotkania z reguły przypomina zabawy, gry, łamigłówki i są przeprowadzane w komfortowej atmosferze uwzględniającej potrzeby dziecka w zakresie poczucia bezpieczeństwa. Stosowane narzędzia diagnostyczne uwzględniają czynnik stresu wpływający na wyniki, a samo badanie przeprowadzane jest wówczas, gdy dziecko wyraża chęć do wchodzenia w interakcje z psychologiem, a poziom stresu jest minimalny. Psycholog dyskretnie notuje odpowiedzi dziecka, tak by zminimalizować poczucie oceny lub presji.
Przebieg konsultacji z dzieckiem zależy od jego wieku, im młodsze dziecko, tym bardziej wizyta przypomina zwykłą zabawę, podczas której psycholog ma okazję obserwować typowe zachowania dziecka. Im starsze dziecko, tym coraz większą część wizyty poświęca się na rozmowę. Jakie pytania zadaje psycholog dziecku? Specjalista zachęca do opowiedzenia o sobie, o swoich zainteresowaniach, ulubionych zajęciach, kolegach, koleżankach, zmartwieniach. Pytania te nie są zadawane w sposób nachalny, dziecko jest zachęcane do odpowiedzi, ale nie zmuszane, może nie odpowiadać. Psycholog stara się znaleźć sposób na otworzenie się dziecka, czasami może zabrać to kilka spotkań.
Podczas spotkań diagnostycznych z dzieckiem, rodzic przebywa w poczekalni. Po zakończeniu spotkania psycholog może zaprosić rodzica do gabinetu w celu krótkiego podsumowania zajęć. Pełne omówienie zajęć oraz przedstawienie wniosków z badania odbywa się na wizycie podsumowującej.
Spotkanie podsumowujące
Ostatnie spotkanie odbywa się tylko z rodzicami dziecka i ma na celu podsumowanie obserwacji lub przedstawienie diagnozy rozwojowej. Psycholog szczegółowo omawia wyniki diagnostyczne oraz przedstawia propozycje wsparcia. W zależności od rozpoznania, psycholog przedstawia:
-
zalecenia dodatkowych badań specjalistycznych (np. konsultacja logopedyczna);
-
skierowanie na terapię psychologiczną dziecka lub inną konieczną;
-
skierowanie rodziców na konsultacje lub warsztaty wspierające kompetencje wychowawcze;
-
wskazówki dotyczące wspierania rozwoju w środowisku domowym, przedszkolnym lub szkolnym.
Najważniejsze, psycholog nie ocenia rodzica i nie rozlicza go ze stosowanych metod wychowawczych. Specjalista stara się wesprzeć opiekunów swoją wiedzą, doświadczeniem, tak by minimalizować stres rodzica, a tym samym umożliwić harmonijny rozwój relacji w całej rodzinie.